یک تحلیلگر مسائل بین الملل به «صبح ما» گفت: آیا نیروهای ناتو در افغانستان باقی خواهند ماند؟ پاسخ به همه این موارد زمینهساز جهتگیریهاس سیاسی آینده طالبان در این کشور است. ضمن اینکه نباید نقش نیروهای مقاومت مردمی در افغانستان را برای مقابله با طالبان در آینده این کشور فراموش کرد.»
صبح ما| پیشرویهای گروهک تروریستی طالبان در افغانستان ادامه دارد. با این وجود همچنان کسی نمیداند بازیگران اصلی در صحنه امروزی افغانستان چه واکنشهایی به این پیشرویها خواهند داشت. طوری که برخی از کارشناسان معتقدند آینده افغانستان به تصمیم این بازیگران گره خورده است.
درهمین باره صباح زنگنه، کارشناس مسائل بینالملل به پایگاه خبری «صبح ما» میگوید: «شرایط افغانستان همچنان لغزنده است. این کشور ترکیب جمعیتی خاص و همسایگان متعددی دارد. طالبان در این کشور منشا خاصی دارد که همچنان نسبت به آن پایهگذاری اولیه وفادار است و ارتباطش با سازمانهای پاکستان محفوظ است. البته ارتباط معناداری با عربستان، امارات و قطر دارد. از طرفی با حمایت و بهرسمیت شناخته شدن توسط امریکا به صحنه برگشته است. بنابراین بررسی همه این فاکتورها در شاکله فعلی و آینده طالبان نقش خواهد داشت. آیا آمریکا از دولت فعلی جمهوری افغانستان حمایت میکند یا میخواهد به طالبان میدان دهد تا برای مردم و همسایگان افغانستان مشکلاتی ایجاد کند؟»
وی با اشاره به وجود نیروهای داخلی افغانستان و اهمیت وجود جریانهای متنوع در این کشور ادامه میدهد: «در افغانستان داعش هم وجود دارد اما تفاوت طالبان نسبت به داعش این است که اهداف داعش جایی فراتر از افغانستان است، برعکس، طالبان محدود به مرزهای افغانستان است. این گروه هنوز به یک وضعیت مستقر و باثباتی در این کشور نرسیده تا بشود درباره آن نظر واحدی ارائه کرد. برای همین نباید نیروهای داخلی در این کشور را فراموش کرد. هنوز شمال افغانستان حساسیت زیادی به طالبان دارد که اتفاقات گذشته را نمیتوانند فراموش کنند، وضعیت هزارهها، شیعیان و تاجیکها هم در افغانستان همین است، اگر این شروع جدید و پیشروی طالبان را کنار بگذاریم باید پرسید آیا این گروه در ارتباط و نسبت خود با گروههایی که نام بردم پاسخهای مشخصی دارد یا ندارد، همه این موارد باید درخصوص سرنوشت افغانستان عمیقاً مورد بررسی قرار بگیرد.»
این کارشناس مسائل منطقه درخصوص واکنش احتمالی ایران به سرنوشت روزهای آینده افغانستان میگوید: «طالبان در افغانستان یک واقعیت است. یک بخش مهمی از جامعه افغانستان را تشکیل میدهند چراکه آنها نمایندگان گروه خاصی بهنام پشتونها هستند. البته که الان از آنها بهعنوان یک چهره ایدئولوژیک یاد میشود. این خصوصیات مورد سنجش جمهوری اسلامی ایران قرار میگیرد اما بهاین معنا نیست که طالبان با وجود اکثریت پشتونها در این کشور میتوانند کل افغانستان را زیر یک حاکمیت مشخص با تفکر مشخص در اختیار بگیرند. ایران با همه اقوام در افغانستان ارتباط دارد و باید این ارتباط خود را حفظ کند. برای ایران مهمترین اصل ایجاد ثبات در افغانستان است. اگر نیروهای موجود در این کشور بتوانند با یکدیگر کار کنند و ثبات را در افغانستان حاکم کنند حتما مورد حمایت ایران هم خواهند بود. البته مشروط به اینکه این جریانها بتوانند با همکاری سایر گروهها یک بافت واحدی در این کشور ایجاد کنند.»
زنگنه با صحبت درخصوص اهمیت نقش بازیگران منطقهای و بینالمللی در سرنوشت افغانستان بیان میکند: «امروز نگرانی اصلی این است که روش بازی بازیگران بزرگ در صحنه افغانستان هنوز مشخص نشده است. آیا امریکا میخواهد طالبان را حمایت کند؟ در این صورت احتمال دارد یک جنگ داخلی رخ بدهد. آیا میخواهد با عبور از این جنگ یک حاکمیت مطلق به طالبان بدهد؟ همچنین اینکه روسیه، تاجیکستان، ازبکستان و چین چه عکسالعملی خواهند داشت اهمیت دارد، همه اینها فعلاً درحال شکلگیری است. اما خواسته همه این گروهها باید این باشد که افغانستان به یک کشور با ثبات تبدیل شود. ضمن اینکه افغانستان یک کشور واحدی نبوده بنابراین جلب همکاری سایر مولفهها اجتماعی در این کشور میتواند یک مولفه تعیین کننده باشد. لذا تا مشخص شدن بازی بازیگران اصلی فعلاً درخصوص آینده این کشور چیزی مشخص نیست.»
زنگنه در پایان درخصوص اهمیت خواست مردم افغانستان و احتمال افزایش مهاجرت از این کشور در ماههای آینده توضیح میدهد: «خواست مردم افغانستان مهم است. وقتی میگوییم آرامش و ثبات باید در این کشور باشد یعنی درگیری حاصل نشود و جابهجایی و مهاجرت مردم اتفاق نیفتد. این نباشد که مردم از ترس جانشان چه داخل مرزها و چه به بیرون از مرزها هجوم بیاورند تا سبب بروز مشکلات برای همسایهها شوند. همه این موارد به این برمیگردد که آن ثبات چگونه حاصل شود. برای کشورهای همسایه راه افتادن موج جدید مهاجرت مسئله ساز است بنابراین باید دید نیت امریکاییها چیست؟ آیا آنها دوست دارند به همسایگان افغانستان آسیب برسانند؟ آیا طالبان ابزار دست آمریکا است؟ آیا نیروهای ناتو در افغانستان باقی خواهند ماند؟ پاسخ به همه این موارد زمینهساز جهتگیریهاس سیاسی آینده طالبان در این کشور است. ضمن اینکه نباید نقش نیروهای مقاومت مردمی در افغانستان را برای مقابله با طالبان در آینده این کشور فراموش کرد.»