وقتی مردم انتخاب کردند باید مطمئن باشند که خواست‌های آنان قابل تحقق است و موانع پیش‌روی عملی شدن آن خواست‌ها برداشته خواهد شد.
به گزارش صبح ما، سیدمحمد خاتمی در پیامی به چهارمین کنگره جمعیت زنان مسلمان نواندیش دینی نوشت:
بارها گفته‌ام و تکرار می‌کنم که برای جامعه ما (و جوامعی مانند ما) بلکه به یک معنی، برای بشریت و تاریخ، “استبداد” و “استبدادزدگی” عامل نگونساری بوده است و آیین و اندیشه در دام این هیولا به بند کشیده شده است و کرامت انسان پایمال و راه برخورداری از آزادی و دستیابی به حقوق اساسی و امکان خلاقیت انسان‌ها بسته شده است و با کمال تأسف در بخش اخیر تاریخ، استعمار (به‌معنای عام کلمه) مزید برعلت شده است و بر تأثیر و تأثر متقابل استبداد و استعمار بر نگونساری ما افزوده است.
در درک این مشکل بزرگ و نیز مسؤولیت نسبت به حل و رفع آن زن و مرد شریک‌اند و باور به حاکمیت انسان (اعم از زن و مرد) بر سرنوشت خود و تأمین راه‌های تحقق و استقرار آن فوری‌ترین امری است که باید مد نظر قرار گیرد و در ذیل آن آزادی‌های اساسی، تأمین حق و حرمت همه طبقه‌ها، بخش‌ها، قوم‌ها و … و بالاخره آبادانی و پیشرفت و استقلال و عدالت و اخلاق در جامعه تأمین خواهد شد.
اینک در آستانه انتخاباتِ دیگر (در واقع چند انتخاب) قرار داریم.
انتخاب کردن حق مردم و به یک معنی وظیفه (مدنی) آنان است. گرچه نمی توان انتخابات به هر شکل و شیوه را عین مردم‌سالاری دانست، ولی اولاً بارزترین جلوۀ آن است و راه حکومت‌ها و نظام‌های استبدادی و غیراستبدادی از جمله در انتخابات (به معنی واقعی آن) جدا می شود.
ثانیاً شرکت یا عدم شرکت مردم در انتخابات امری نیست که صرفاً با توصیه و نصیحت (یا امر و نهی) محقق شود، بلکه باید زمینه‌های عینی آن فراهم آید و بیش و پیش از همه این حاکمیت است که باید زمینه‌ها را فراهم آورد.
مردم آگاه و رشید نیاز به قیّم ندارند. طبیعی است که شرط و قیدهایی هست که هم در انتخاب شوندگان و هم انتخاب کنندگان باید رعایت شود، ولی این شرایط به هیچ وجه نباید نقض‌کنندۀ موازین انتخابات آزاد باشد و نیز نظارت بر آن که امری لازم است به‌هیچ‌وجه نباید منافی حق انتخاب مردم و به‌صورت اعمال قیمومیت بر آنان باشد.
ثالثاً وقتی مردم انتخاب کردند باید مطمئن باشند که خواست‌های آنان قابل تحقق است و موانع پیش‌روی عملی شدن آن خواست‌ها برداشته خواهد شد.
رابعاً اعتماد مردم به این که مصالح ملی مدّ نظر است و برنامه و تدبیر برای تأمین یک زندگی خوب برای همه بخش‌ها و افراد و کم کردن هزینه‌های زندگی و افزودن بر فواید آن وجود دارد و برای عملی شدن آن تلاش خواهد شد جلب شود.
با این که علی‌الظاهر همه خیرخواهان، از رأس نظام تا بخش‌های فرودین آن می خواهند که انتخاباتی پرشور و پررونق برگزار شود و بر آن نیز تأکید می شود، متأسفانه فشارهایی هست که در عمل تحقق این خواست را دشوار یا منتفی می کند.
آنچه اینک گفتنی است (فعلاً در مورد انتخابات شوراها) اولاً عدم استقبال از نامزدی در انتخابات که در پاره‌ای موارد حتی تعداد نامزدها برابر تعداد اعضاء شورا نیست، نشانه روشنی است بر دلسردی جامعه، هم در رأی دهندگان و هم رأی گیرندگان.
ثانیاً ترکیب هیأت‌های اجرایی و نیز گزارش‌هایی که بعض مراکز دولتی اطلاعاتی درباره افراد می‌دهند، نگرانی را نسبت به حذف گسترده در همین مراحل اول بیشتر می‌کند.
در حالی که در هر دو مورد یاد شدۀ بالا دولت محترم اگر نه صددرصد، می‌توانست و می‌تواند به‌گونه‌ای دیگر عمل کند. ظاهراً در این دوره (مثل بعضی از دوره‌های گذشته) بنا بر این است که لایه‌های ابتدایی‌تر و اولیه اجرایی انتخابات طوری عمل کنند که کار لایه‌های بالاتر نظارت و مراکز تصمیم‌گیری که علی‌القاعده ناروادارتر و سخت‌گیرترند در ایجاد محدودیت‌ها آسان‌تر شود.
از دولت انتظار می‌رود که در این مورد بهتر عمل کند. البته به نظر می‌رسد که در مورد انتخابات ریاست جمهوری مشکلات بیشتری وجود دارد./ جماران