یک تحلیلگر مسائل بین الملل به صبح ما گفت: الان جا دارد یک هیأت بلند پایه از ایران دست به یک دیپلماسی محرمانه بزند و با آذربایجان وارد مذاکره شود. البته خواسته ایران این است که اسراییل نباید در منطقه حضور داشته باشد اما آذربایجان هیچگاه روی ناخوش به اسرائیل نشان نخواهد داد و اسراییل هر روز در منطقه آذربایجان نفوذ بیشتری پیدا خواهد کرد.
صبح ما | روابط ایران با جمهوری آذربایجان تیره شده است. آن طورکه بهنظر میرسد برخی اظهارات الهام علیاف، رئیس جمهور این کشور سبب شده ایران به برگزاری مانور نظامی در مرزهای شمال غربی کشور قانع شود، حالا تیرگی روابط میان ایران و آذربایجان مورد توجه کارشناسان قرار کرده است.
درهمینباره علی بیگدلی، کارشناس روابط بینالملل به پایگاه خبری صبح ما میگوید: «از زمانی که مانور مشترک میان ترکیه، پاکستان و آذربایجان انجام شد ایران به این مانور اعتراض کرد. چراکه درکنوانسیون کشورهای ساحلی خزر ذکر شده که کشورهای غیرساحلی حق مانور نظامی در خزر را ندارند. همین مسأله سبب نگرانی ایران شد که حق هم داشت. یکی از دلایلش این است که ترکیه میخواهد خودش را به یک قدرت منطقهای تبدیل کند بنابراین کریدوری را ایجاد کرده که از طریق آذربایجان و دریای خزر به آسیای مرکزی برسد.»
وی ادامه میدهد: «ترکیه همچنین میخواهد به طالبان در افغانستان نزدیک شود در پاکستان هم روابط دیرینه دارد و میخواهد از این طریق به چین برسد، بنابراین ایجاد چنین کریدوری میتواند بازار خوبی برای ترکیه ایجاد کند، مخصوصاً ترکیه درباره مواد غذایی دنبال بازارهای جدید میگردد.»
بیگدلی بیان میکند: «اگرچه ایران در جنگ ارمنستان و آذربایجان از آذربایجان دفاع کرد اما نگرانی از روابطی که اسرائیل با آذربایجان دارد سبب شد که ایران با مانور، آذربایجان را از همکاری با اسرائیل برحذر دارد. اما آذربایجان زیر بار این مسله نرفت که سبب ایجاد کدورت میان دو کشور شد.»
او عنوان میکند: «آذربایجان گذرگاهی که محل عبور کامیونهای ایرانی به سمت گرجستان و روسیه بود را بست و همین سبب ناراحتی بیشتر ایران شد که دست به چنین مانوری زد. آذربایجان هم با ترکیه دست به یک مانور مشترک در نخجوان زدند. به هر شکل اوضاع خوب نیست و هر لحظه ممکن است اتفاقی رخ دهد، لذا ایران باید خیلی با دقت مانور را کنترل کند. این بد گوییها و حرفهای غیر دیپلماتیک در فضای مجازی درخصوص آذربایجان و برخی روزنامههای افراطی راست فضا را بیشتر آلوده میکند و این به نفع منافع ملی ما نیست، ما باید سعی کنیم اوضاع را کنترل کنیم، اگرچه این نمایش قدرت از طرف ایران قابل قبول است اما باید در پناه آن به دیپلماسی رو بیاوریم به دلیل اینکه اسرائیل تمام ابزارهای خودش را به کار برده تا ایران را از شمال و جنوب تحت فشار قرار دهد لذا ورود به این ماجرا ممکن است برای ما تبدیل به جنگ ناخواسته شود.»
بیگدلی در پایان گفت: «الان جا دارد یک هیأت بلند پایه از ایران دست به یک دیپلماسی محرمانه بزند و با آذربایجان وارد مذاکره شود. البته خواسته ایران این است که اسراییل نباید در منطقه حضور داشته باشد اما آذربایجان هیچگاه روی ناخوش به اسرائیل نشان نخواهد داد و اسراییل هر روز در منطقه آذربایجان نفوذ بیشتری پیدا خواهد کرد. در این شرایط یکی از راهها این است که ایران بلافاصله به مذاکرات برجام برگردد چنین اقدامی تا حدود زیادی میتواند التهاب منطقه را کاهش دهد.»