«شی جین پینگ»، رئیس‌جمهور چین روز چهارشنبه گفت که کشورش نماینده‌ای را به‌منظور حل‌وفصل جنگ با روسیه به اوکراین می‌فرستد.
به گزارش گروه بین‌الملل صبح ما به نقل از ویک، آیا چین جایگزین آمریکا به‌عنوان میانجی صلح در جهان می‌شود؟ به گزارش آسوشیتدپرس، «شی جین پینگ»، رئیس‌جمهور چین روز چهارشنبه گفت که کشورش نماینده‌ای را به‌منظور حل‌وفصل جنگ با روسیه به اوکراین می‌فرستد.
تلاش اوکراین یک ماه پس از آن که چین میانجیگری برای نزدیکی ایران و عربستان سعودی، دو رقیب دیرینه در خاورمیانه، را انجام داد، صورت می‌گیرد. این توافق برای مقامات آمریکایی که قبلاً در امور منطقه دست داشتند، شوکه‌کننده بود. به گزارش الجزیره، اما همه اینها در زمانی اتفاق می‌افتد که نفوذ ایالات متحده – عرفاً بزرگ‌ترین دلال قدرت در خاورمیانه – پس از جنگ‌های نافرجام در عراق و افغانستان کاهش‌یافته است.
برخی ناظران معتقدند که اهمیت روزافزون چین در تلاش‌های صلح نشان‌دهنده تغییر بزرگ‌تر در توازن قدرت در سراسر جهان است. «توماس واریک»، یک مقام سابق امنیت داخلی، به یو. اس. نیوز اند ورلد ریپورت گفت: اعلام دخالت چین در احیای روابط دیپلماتیک عربستان و ایران نشان می‌دهد که دیپلماسی خاورمیانه زنده و سالم است… و همیشه از واشنگتن عبور نمی‌کند.
مفسران چه می‌گویند؟
«تریتا پارسی» از مؤسسه کوئینسی برای نیویورک‌تایمز می‌نویسد: زمانی بود که همه راه‌های صلح از واشنگتن می‌گذشت. اما زمانی که سیاست خارجی آمریکا نظامی‌تر شد و ایالات متحده از فضایل صلح سازی صادقانه دست کشید و به‌جای اینکه به‌عنوان یک داور بی‌طرف عمل کند، اغلب در درگیری‌ها طرف می‌گرفت، تغییر کرد. اکنون خطر این است که ایالات متحده به‌جای استقبال از تلاش‌های صلح‌آمیز، تلاش‌های چین را یک تهدید ببیند. اگر ما در سر راه جهانی بایستیم که دیگران در آن سهمی در صلح دارند، اعتبار آمریکا با مشکل مواجه خواهد شد.
«رابرت راست» برای اتحادیه دانشمندان نگران می‌نویسد: میانجیگری چین می‌تواند برای بقیه جهان از جمله ایالات متحده نیز مفید باشد. باتوجه‌به اعلام دوستی بدون محدودیت شی در آستانه حمله روسیه در سال گذشته، بله، سخت است که چین را به‌عنوان یک بازیگر بی‌طرف در اوکراین ببینیم. نگرانی‌هایی وجود دارد که پایان‌دادن به جنگ روسیه – اوکراین تحت شرایطی با میانجیگری چین می‌تواند جهان دموکراتیک را تضعیف کند. اما اگر ایالات متحده می‌خواهد نفوذ خود را حفظ کند، باید بر همکاری تأکید و با چین برای مذاکره برای حل‌وفصل مسالمت‌آمیز این مناقشه همکاری کند.
آمریکا می‌تواند از این صلح منتفع شود. «احمد عبودوه» برای شورای آتلانتیک نوشت: ایالات متحده مدت‌هاست که پکن را تحت‌فشار قرار داده است تا نقشی را به‌عنوان «ذی‌نفعان مسئول در صحنه بین‌المللی» ایفا کند. درحالی‌که کار چین در مورد توافق ایران و عربستان سعودی به‌وضوح بخشی از فشار برای کاهش نفوذ ایالات متحده بر سیاست‌ها و تصمیم‌گیری‌های خلیج‌فارس بود، ثبات در خلیج‌فارس نیز به نفع منافع ایالات متحده است. به‌جای تحقیر عمدی دیپلماسی چینی، دولت بایدن باید میانجیگری چین را یک فرصت ببیند نه یک تهدید.
گام بعدی چیست؟
فقط اوکراین نیست. به گزارش دیپلمات، چین می‌خواهد با کمک به برقراری صلح در یمن جنگ‌زده، موفقیت خود را تقویت کند. جنگ یمن به طور گسترده به‌عنوان یک مبارزه نیابتی بین ایران و عربستان سعودی تلقی می‌شود، به این معنی که پکن می‌تواند اعتباری برای صلح احتمالی در یمن به دست آورد حتی اگر چین نقش مستقیمی در دستیابی به توافق در آنجا ایفا نکند.
همیشه مسائل مربوط به قدرت وجود دارد. واشنگتن‌پست گزارش می‌دهد که تلاش‌های شی برای حل‌وفصل در اوکراین احتمالاً بخشی از اقدام وی برای تضعیف همبستگی عمیق ترانس آتلانتیک بین ایالات متحده و اروپا است که با تهاجم روسیه تقویت شده است. این تلاش به‌طورجدی در آخر این هفته آغاز می‌شود، زمانی که انتظار می‌رود نماینده چین به اوکراین جایی که با مقامات برای آوردن روسیه و اوکراین به میز مذاکره همکاری خواهد کرد، برسد.
آیا کارساز خواهد بود؟ سی‌بی‌اس نیوز گزارش می‌دهد که «ولودیمیر زلنسکی»، رئیس‌جمهور اوکراین محتاطانه خوش‌بین است و این دیدار را فرصتی برای استفاده از قدرت سیاسی چین برای تقویت اصول و قواعدی که صلح باید بر اساس آنها بنا شود خواند. بااین‌حال، مقامات غربی ابراز تردید کرده‌اند: «ینس استولتنبرگ»، دبیرکل ناتو اخیراً گفته است که چین اعتبار زیادی ندارد؛ زیرا آنها نتوانسته‌اند تهاجم غیرقانونی به اوکراین را محکوم کنند. یک موضوع واضح است؛ مقامات آمریکایی و غربی تلاش‌های چین را از نزدیک زیر نظر خواهند داشت.
ترجمه: گلناز سادات غفاری