وقتی در ایران سیل آمد و کلی خسارت ایجاد شد به دلیل رویکرد غلط عمران و شهرسازی بود که همه‌ی مسیل‌ها را مسدود کرده بودند و آن فاجعه در شیراز به وجود آمد. یعنی در مسیر طبیعی آب شهرسازی کردند یا در تهران روی گسل‌ها تراکم‌سازی کرده‌اند و شهرداری از این طریق کسب درآمد می‌کند. این به مدیریت شهری سیاسی بر می‌گردد.

 

احسان شریعتی گفت: «ویروس سیاسی می‌شود چون مدیریت سیاسی است -چه ما نخواهیم و یا نگذارند به واکسن برسیم و چه نظام ایران واکسن را نخواست و چه آنها ندهند، هردوی این برخوردها سیاسی و محکوم است.»

از وقتی که ویروس کرونا در دنیا شیوع یافت، نگاه برخی از سیاست‌مداران و کشورها به این ویروس جنبه‌ی سیاسی داشت. چه از زمانی که ترامپ آن را ویروس چینی نامید، چه از زمانی که برخی ویروس جهش یافته در بریتانیا را ویروس بریتانیایی نامیدند. حتی در برخی از کشورها به دلیل ملاحظات سیاسی آمار مبتلایان کرونا از عموم مردم پنهان شد و برخی حتی وجود آن را انکار کردند. اما چرا این ویروس بیش از اینکه یک بحران پزشکی باشد، یک بحران سیاسی است؟ احسان شریعتی-فیلسوف- به واکاوی این موضوع می‌پردازد.

شریعتی: واکسن و ویروس کرونا یک موضوع علمی است

احسان شریعتی درباره‌ی سیاسی شدن ویروس کرونا به انصاف نیوز می‌گوید: «درباره‌ی سیاسی شدن این ویروس جامعه‌ی طبی باید صحبت کند و بگوید چرا ویروس کرونا سیاسی می‌شود؟ واکسن و ویروس کرونا یک موضوع علمی است. این موضوع یک ریشه‌ای دارد؛ از همان ابتدا این موضوع مطرح بود که آیا چین، انسان و یا آزمایشگاه‌هایی در چین این ویروس را به وجود آورده‌اند و یا به اصطلاح از دست آنها در رفته است و در نهایت رفته رفته به آن ویروس چینی گفتند. در ادامه تحلیل کردند که آمریکایی‌ها هم در آزمایشگا‌ه‌های چینی برای ساخت داروهای خاص سرمایه‌گذاری کرده‌اند. عده‌ای هم می‌گفتند چینی‌ها از قدیم خفاش می‌خوردند الان چرا این ویروس آمد. بعد هم گفتند این ویروس تنها در چین نبود و در چند نقطه در جهان کشف شده بود. اینها حرف‌هایی بود که درباره‌ی این ویروس مطرح شده بود.

بیشتر این موضوعات به شناخت این ویروس برمی‌گردد. جهش این ویروس طبیعی است اما به هر حال نیروهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی هم درباره‌ی این ویروس نظر می‌دهند، ولی نظرات آنها غیر کارشناسی است و رفته رفته موضوع سیاسی، فرهنگی و حتی حقوقی می‌شود. فرض کنید سعودی‌ها می‌گویند ۱۰ درصد از جامعه‌ی آنها واکسن زده است. با توجه به اینکه سعودی‌ها خیلی جان دوست هستند، حتما بهترین مدل را برای خود تزریق کرده‌اند. پس کل بشر حق دارد، همان نوع واکسن را بزند، چون ضرری ندارد. در جایی دیگر دولت ایران گفته بود آنها می‌خواستند برای مردم ما امتحانی واکسن بزنند، اما مگر مردم موش آزمایشگاهی هستند؟ در هر حال مسئولان حرف‌های متفاوتی را درباره‌ی واکسن کرونا مطرح کرده‌اند، در ابتدا گفتند پولش را داریم اما آنها ممکن است پول ما را بخورند و بعد گفتند تحریم هستیم و نمی‌شود واکسن بخریم. در نهایت گفتند ما نخواستیم این واکسن روی مردم ما آزمایش شود.

شیوع ویروس‌هایی مثل کرونا به خاطر رویکرد انسان در طبیعت است. پس از کرونا رویکرد به طبیعت و همچنین رویکرد به جامعه و مدیریت بحران‌ها باید تغییر کند و این روشن است. بیماری‌های مثل ایدز، جنون گاوی بخش اعظم آن به جهان مدرن برمی‌گردد که قدرت و بشر برای رفع نیازمندی‌های جهان این سیکل معیوب مصرف و تولید را به وجود آورده است. چون جمعیت انبوه است پس باید تولید انبوه باشد که اقتصاد هم بچرخد. باید در این سیاست‌ها تجدید نظر شود چون به مرحله‌ی کشتار جمعی رسیده‌ایم و این سبک از زندگی را زیر سوال می‌برد.

ویروس سیاسی می‌شود چون مدیریت سیاسی است

این فیلسوف نحوه‌ی مدیریت را عامل اصلی سیاسی شدن کووید-۱۹ می‌داند و می‌گوید: «موضوع بعدی مدیریت اجتماعی و سیاسی این موضوع است که سیاسی‌تر از بقیه‌ی قسمت‌های این ماجراست. اینکه نقش دولت و جامعه در کنترل این بحران چیست؟ شهروندان با دیگر شهروندان چگونه باید برخورد کنند؟ برای مثال یکی از دلایل شکست ترامپ مدیریت بد ویروس کرونا بود. چون از نظر اقتصادی موفق بود و تمام قراردادهای جهانی را به نفع آمریکا برهم زد. در نتیجه اقتصاد آمریکا بهتر شده است و در کوتاه مدت به نفع آنها بود. مدیریت بد کرونا و تبغیض نژادی یک شورشی را در آمریکا به دنبال داشت و دیدند دولت وظیفه‌ی خود را انجام نمی‌دهد. پس ویروس سیاسی می‌شود چون مدیریت سیاسی است، سیل، زلزله و کرونا ریشه‌ی طبیعی دارد اما مدیریت آن سیاسی است.

وقتی در ایران سیل آمد و کلی خسارت ایجاد شد به دلیل رویکرد غلط عمران و شهرسازی بود که همه‌ی مسیل‌ها را مسدود کرده بودند و آن فاجعه در شیراز به وجود آمد. یعنی در مسیر طبیعی آب شهرسازی کردند یا در تهران روی گسل‌ها تراکم‌سازی کرده‌اند و شهرداری از این طریق کسب درآمد می‌کند. این به مدیریت شهری سیاسی بر می‌گردد. نحوه مدیریت مهم است مثلا در ژاپن و ایران زلزله‌ی طبیعی می‌آید؛ اینکه در آنجا چگونه با آن برخورد می‌کنیم، مهم است. اینکه در آنجا چقدر خسارت وارد می‌شود و در ایران چقدر؟ بنابراین این مسائل طبیعت ربط به سیاست پیدا می‌کند.

برخی می‌گویند این موضوعات سیاسی نیست و طبیعی است، من با آن موافق نیستم. اینها سیاسی می‌شود چون شیوه‌های مدیریتی متفاوت می‌شود. گاهی موضوع حقوقی هم می‌شود آیا مردم حق ندارند که به اصطلاح به بهترین درمان و داروها دسترسی داشته باشند؟ این حق همگانی است، بنابراین چه ما نخواهیم و یا نگذارند به واکسن برسیم. حالا چه نظام ایران واکسن را نخواست و چه آنها ندهند. هردوی آن برخورد سیاسی است و محکوم است. مثلا اینکه به هواپیمای ایران سوخت نمی‌دهند و مجبور است دوبار بشیند و بلند شود، این یک عمل ضدانسانی است و با حقوق انسان و بشر مغایرت دارد. چون مسافران آن هوایپما چه تقصیری داشتند که باید این ریسک را بپذیرند. چون در هر بار نشستن و برخاستن هواپیما خطری نهفته است.

چرا به ایران سوخت نمی‌دهند، سوخت چه ربطی به مواضع نظام و مسئولین ایرانی دارد؟ یا وقتی که دولت ایران به ترور آمریکا پاسخ می‌دهد -و حق دارد که جواب بدهد- اما آیا نباید اجازه پرواز ندهد تا هواپیمای معمولی پرواز نکند؟ این سوالی است که دولت ایران باید جواب بدهد چون موضوع حقوقی است. موضوع حقوق انسانی است. در موضوع دارویی هم همینطور است، باید به دارو دسترسی داشته باشیم.مهم نیست چه کشوری تولید کرده باشد.»

 

منبع: انصاف